Wat is haptonomie?

Haptonomie is afgeleid van het woord hapsis, wat betekend tast, gevoel, aanraking. Of aanraken om in contact te komen met. Nomos betekent wet, regel, norm. De haptonomie is de leer van de tast en het gevoel en houdt zich bezig met (aan)raken en (aan)geraakt worden, zowel direct als indirect. Het wezen van de haptonomie is de bevestigende ontmoeting.

Bovenstaande tekst is een prima definitie van de haptonomie maar wellicht niet heel duidelijk. Ik zal u proberen in mijn eigen woorden wat te vertellen over haptonomie en hoe ik het o.a. gebruik in een therapeutische setting.

Haptonomie gaat over tasten, voelen en contact. Contact met jezelf, je omgeving(een ruimte, de natuur maar ook een andere persoon) en materiaal (van tennisracket tot auto enz.) en wat dit allemaal doet met de spanning in je lijf. Word je er rustig van of juist onrustig, misschien roept het een emotie op en wat doe je met al deze informatie? Handelen we naar wat we voelen? Wat is de impact daarvan op je lijf?

Om dit nog concreter te verwoorden gebruik ik vaak (met dank aan mijn eigen leermeester C. van den Berg) de metafoor van de Ruiter en het Paard. Met de ruiter bedoelen we ons hoofd (denken) en het paard dat is ons lijf (voelen). Kent echter de ruiter het paard? Weet de ruiter wanneer het paard op stal moet, moet eten en drinken, lekker door de wei rennen, geborsteld worden enz. enz.. Of denkt de ruiter (het hoofd) : niets mee te maken het paard (mijn lijf) moet doen wat ik zeg. Zweep erover en gaan.

Het paard (je lijf) wint echter altijd. Het word moe, ziek, raakt geblesseerd enz.. Ruiter en paard functioneren het beste als ze afstemmen op elkaar. Als denken en voelen in balans zijn.

Waarom we doen wat we doen heeft altijd een goede reden.

Vanuit onze opvoeding, scholing en ervaringen in ons leven (zowel positief als negatief) worden we gevormd.

Alleen: “past het me nog zoals ik het doe, of geeft mijn lijf aan dat het wellicht anders moet”

Door middel van gesprekken, oefeningen en aanraking onderzoeken we waar de schoen wringt en wat passend is om anders te doen.

• Aanraken om te onderzoeken waar de spanning zit en waar niet, of hoe je omgaat met belasting, druk en pijn, maar ook om je hele lijf weer te gaan voelen.
• Oefeningen om bewegingspatronen te onderzoeken, of je omgang met materiaal en de ruimte te bekijken.
• Gesprekken om te duiden wat er allemaal ervaren wordt in de therapie.